WBTR

Nieuwe Wet Bestuur Toezicht Rechtspersonen (WBTR) raakt ook onze amateurverenigingen en –stichtingen.

Met ingang van 1 juli 2021 treedt de Wet Bestuur Toezicht Rechtspersonen (WBTR) in werking. Deze wet is vooral ontworpen voor stichtingen en verenigingen die met publiek geld werken. Zij worden onder een strenger bestuurlijk regime geplaatst om in de toekomst misstanden te voorkomen. Velen herinneren zich nog het derivatenschandaal van woningcorporatie Vestia en de malversaties bij de opleiding van InHolland. 

Echter, enkele bepalingen uit de nieuwe wet zijn ook relevant voor muziekverenigingen en koren, met name als daarin grote geldsommen omgaan. Dan moet de bestuurlijke structuur helder zijn. In samenwerking met Koornetwerk Nederland zal de KNMO de verenigingen informeren over deze wet en wat men eventueel moet doen om aan de eisen van de nieuwe wet te voldoen. 

Checklist WBTR

U kunt het hele webinar terugkijken via deze link: Webinar WBTR door Dirkzwager – 6 april 2021

U kunt de powerpoint presentatie hier bekijken: Powerpoint presentatie webinar WBTR KNMO KNN 6 april 2021

Zie hier de checklist met alle stappen: Checklist webinar WBTR KNMO KNN

Op de website van de vereniging NOV staat ook een handig overzicht: Overzicht WBTR van Vereniging NOV

Veelgestelde vragen over de WBTR en het webinar dat de KNMO en KNN op 6 april 2021 organiseerden in samenwerking met Dirkzwager Legal & Tax

Is het webinar terug te kijken?
U kunt het webinar terugkijken via deze link: Webinar WBTR

Kan ik de Powerpoint presentatie bekijken?
U kunt de powerpoint presentatie hier bekijken: Powerpoint webinar WBTR KNMO KNN 6 april 2021

Welke stappen moet ik nu zetten om aan de WBTR te voldoen?
Zie hier de checklist met alle stappen: Checklist WBTR webinar KNMO KNN 6 april 2021

Wanneer moet ik de statuten veranderen?
Er is geen termijn waarbinnen u de statuten moet wijzigen. De wet gaat namelijk altijd boven statuten. Maar als u de statuten wijzigt, moeten ze voldoen aan de WBTR. 

Is de KNMO ook als koepel aangesloten bij wbtr.nl zodat 50% korting van toepassing is op het WBTR stappenplan?
Nee, de KNMO heeft ervoor gekozen om de achterban via een gratis webinar, powerpointpresentatie en checklist te informeren.

Kan de KNMO voorbeeldstatuten beschikbaar stellen?
Wij onderzoeken de mogelijkheid om voorbeeldstatuten beschikbaar te stellen.

Wat is de WBTR en waarom is deze wet er?
De WBTR is de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen. De wet is bedoeld om het besturen van het toezicht op verenigingen en stichtingen te verbeteren. De overheid wil dat bestuurders en toezichthouders van verenigingen en stichtingen transparant zijn en het belang van de vereniging/stichting voorop stellen. Dat betekent dat ze zichzelf en mensen om zich heen niet bevoordelen. Dus zich niet schuldig maken aan zelfverrijking, vriendjespolitiek of andere activiteiten die de vereniging/stichting schaden.

Moet een kleine of informele vereniging ook voldoen aan de WBTR?
Ja, deze wet geldt ook voor kleine en informele verenigingen. Het is zelfs zo dat bij een informele vereniging (die niet staat ingeschreven bij de KvK) bestuurders naast de vereniging zelf hoofdelijk aansprakelijk zijn bij eventuele schade.

Wat is het verschil tussen een formele en informele vereniging
Bij een formele vereniging zijn de statuten opgesteld door een notaris, in een notariële akte vervat en gedeponeerd bij de KvK. Informele verenigingen hebben minder bevoegdheden. Zij kunnen geen registergoederen verkrijgen en geen erfgenaam zijn. 

Wat zijn de voor- en nadelen van een formele en van een informele vereniging?

Formele vereniging	Informele vereniging
Officiële statuten via de notaris	Geen officiële statuten
Notariskosten	Geen notariskosten
Vereniging primair aansprakelijk	Bestuurders aansprakelijk

Zijn bij een formele verenigingen bestuurders hoofdelijk aansprakelijk?
Bij een formele vereniging zijn bestuurders alleen hoofdelijk aansprakelijk bij onbehoorlijk bestuur. Als een bestuurslid integer en zorgvuldig handelt is hij niet hoofdelijk aansprakelijk.  

Dek ik alle risico’s door een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten?
Als bestuurders aansprakelijk worden gesteld, kan dat gedekt zijn door zo’n verzekering. Deze verzekering dekt nooit schade die het gevolg is van fraude of opzettelijk verkeerd handelen.
Via de KNMO kunnen aangesloten muziekverenigingen een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering afsluiten bij AON. 

Informatie van AON inzake WBTR en bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering
Als bestuurder van een muziekvereniging verricht u goed werk. Tegelijkertijd is het belangrijk om u bewust te zijn van de risico’s die u bij dat werk loopt en de veranderingen daarin. Zo blijkt uit recente jurisprudentie dat schadebedragen steeds verder oplopen. En ook wijzigingen in de wet- en regelgeving hebben invloed op uw positie als bestuurder. Lees hier verder.

Moet een vereniging zich extra verzekeren als het balanstotaal hoger is dan het maximale balanstotaal dat de vrijwilligersverzekering die de gemeente heeft afgesloten, toelaat?
Het is in alle gevallen verstandig om de verschillen tussen de vrijwilligersverzekering die de gemeente heeft afgesloten en een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering te onderzoeken.
Via de KNMO kunnen aangesloten muziekverenigingen een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering afsluiten bij AON. AON zal waarschijnlijk de polisvoorwaarden en tarieven wijzigen, daarover zijn we nu in gesprek.

Wij zijn onze statuten kwijt, wat moeten we doen?
U kunt bij de KvK navragen of er statuten van uw vereniging of stichting zijn.

Wat is een rechtspersoon?
Een rechtspersoon is een fictief persoon voor het recht, die net als een natuurlijk persoon zelfstandig rechten en plichten kan hebben. Net zoals natuurlijke personen contracten kunnen afsluiten, kunnen rechtspersonen dat bijvoorbeeld ook. Verenigingen en stichtingen zijn voorbeelden van rechtspersonen.

Moeten alle bestuurders zijn ingeschreven bij de KvK?
Van het bestuur van een formele vereniging/stichting, moeten alle bestuursleden worden ingeschreven bij de KvK. Dus ook wijzigingen in de bestuurssamenstelling moeten worden doorgegeven aan de KvK. Doorslaggevend voor of iemand wel of geen bestuurder in de zin van de wet is, is echter of diegene is benoemd op de wijze zoals de wet voorschrijft.

Wanneer is er sprake van onbehoorlijk bestuur?
Er is sprake van onbehoorlijk bestuur als de vereniging of stichting willens en wetens benadeeld wordt door een bestuurder. De vraag daarbij is: “Zou een andere bestuurder onder dezelfde omstandigheden anders hebben gehandeld?”

Zijn alle bestuurders aansprakelijk voor het gedrag van één bestuurder?
Als één bestuurder de taak onbehoorlijk vervult, zijn in beginsel alle bestuurders hoofdelijk aansprakelijk. De overige bestuursleden kunnen wel ontkomen aan die aansprakelijkheid als zij kunnen aantonen dat het onbehoorlijke bestuur niet aan hen te wijten is en zij, op het moment dat ze daarvan kennis hebben genomen, maatregelen hebben genomen om de gevolgen van het onbehoorlijke bestuur teniet te doen.

Welke maatregelen kan ik nemen om niet het risico te lopen dat ik als bestuurder persoonlijk aansprakelijk wordt gesteld?

• De beste manier is om geen onverantwoorde risico’s te nemen.
• De interne controle op orde hebben.
• Transparantie over de bestuurlijke gang van zaken en de genomen besluiten.
• Zorgvuldigheid bij het selecteren van bestuurders.
• Décharge door de vereniging of stichting; jaarlijkse kwijting door goedkeuring van jaarstukken of van het beleid tijdens de ALV.
• In de statuten bestuurders vrijwaren: als vereniging of stichting vooraf verklaren dat je bestuurders niet zult aanspreken op schade. Dat kan alleen bij niet-frauduleus handelen.
• Een bestuurdersaansprakelijksverzekering sluiten. Maar deze dekt niet frauduleus handelen.

Wordt het door de WBTR niet heel moeilijk om bestuurders te vinden?
De wet is bedoeld om duidelijkheid te verschaffen aan bestuurders. Gedragsregels, in aanvulling op de wet, kunnen worden opgenomen in de statuten, ook dat geeft duidelijkheid. Als bestuurders behoorlijk besturen, wordt besturen niet risicovoller door de WBTR. Aan vrijwillige bestuurders worden bovendien in de rechtspraak minder strenge eisen gesteld over hun handelen dan aan professionele bestuurders.

Is het een tegenstrijdig belang als familieleden of vrienden van (bestuurs)leden producten of diensten leveren?
Zeker niet altijd, vaak zal een vereniging hierbij juist voordeel hebben omdat een deel gesponsord wordt. Bestuurders moeten echter goed kijken naar de prijs die wordt betaald. Het verenigingsbelang moet voorop staan. En dat kan uit voorzorg beter beoordeeld worden door bestuurders die geen belang hebben.

Verliest een vereniging het predicaat Koninklijk bij een statutenwijziging?
Een statutenwijziging is op zich geen reden tot intrekking van het predicaat. Als in de statutenwijziging staat dat de aard van de vereniging wijzigt, kan dit wel een reden zijn. Zie voor meer informatie deze link: Predicaat Koninklijk aanvragen.